Ne cfare moshe pastrohen kujtimet e para!

Sigmund Freud e quante këtë fenomen «amnezia e moshës fëminore»: Fëmijët përdorin kujtesën e tyre për të mësuar botën që i rrethon, kur rriten aman pushojnë së kujtuari ngjarje që kishin ndodhur para moshës tre vjeçare. Psikolog amerikan vërtetuan tani se këto kujtime të para fillojnë pastrohen gjatë moshës shtatë vjeçare.

Në kontrast me studime të mëparshme për këtë temë, të cilat bazoheshin intervistat e vullnetarëve të moshuar të cilët mundoheshin kujtonin kujtime të shkuara, studimi i ri në Universitetin Emori të Atlantas është i pari që studion fëmijë nga tre deri në moshën e tyre nëntë vjeçare.
«Studimi ynë është i pari që ka përvojë në ndjekjen e shfaqjes së parë të amnezisë tek fëmijët» thotë Patrisi Bauer, shefe e studimit në teorinë Memory. «regjistruam kujtimet e fëmijëve dhe i ndoqëm për vite me synimin për të vërtetuar se kur harrohen ato kujtime» sqaron.

Në kuadër të teorisë psikanalize të tyre, Sigmund Freud propozonte përkufizimin «amnezia e moshës fëminore» dhe referonte një shpjegim të diskutueshëm, sipas së cilës njerëzit pengojnë kujtimet e para për shkak të pahijshmëris së natyrës seksuale të atyre kujtimeve.

Por ideja e Freud mbetet deri më sot e pavërtetuar dhe, si referojnë studiuesit, vitet e fundit grumbullojnë prova se foshnjat e përdorin pa diskutim memorien e tyre për të mësuar gjuhën dhe eksploruar botën rreth tyre, por nuk kanë mundur që të zbulojnë se si rrjetet nervore që kërkohen për formacionet dhe për ruajtjen e kujtimeve më të ndërlikuara.
Studimi i fundit analizon të ashtuquajturën episodin ose kujtesën autobiografike, e cila i përket kujtimeve të ngjarjeve të kaluara.

Eksperimenti filloi me pjesëmarrjen e 83 foshnjave të moshës tre vjeçare, të cilat u regjistruan për tu përgjigjur pyetjeve të mamasë ose të babait të tyre për përvoja që kishin gjatë kohës së kaluar. Për shembull, një nënë mundi të pyeste «E mbanë mend që shkuam në filan dyqan për dhuratën tënde? Ti hëngre pica, e drejtë?»
Çdo fëmijë që bënë pjesë në studim iu kërkua që t’i thërriste kujtesës kur u testua nga studiuesit disa vite më vonë, nga mosha pesë deri në nëntë vjeç.
Analiza e përgjigjeve tregoi se fëmijët më të mëdhenj japin më një përshkrim më të pasur kujtimeve të tyre, por përmbajnë më pak kujtime nga e kaluara e tyre.

Konkretisht, fëmijët nga 5 deri në 6 vjeç kujtonin 63 me 72 për qind e kujtimeve të para, përqindje që binte në 35 për qind deri në moshën 8 vjeçare.
Studimi tregon vërtet kufirin moshës në të cilën kujtimet fillojnë dhe pastrohen, por nuk sqaron mekanizmin e kësaj «amnezie».
Por sipas Bauer, ka mundësi se fëmijët mundë të harrojnë me shpejtësi sepse nuk kanë zhvilluar procesorët nervorë të cilat përqendrohen të informacionet e një kujtese.

Që të zhvilloi një person një kujtesë autobiografike cilësore, thotë studiuesja, «duhet që personi të përdorë kalendarë dhe të kuptoi çfarë nënkuptojnë muajt dhe ditët e javës…
duhet gjithashtu që të ketë zhvilluar ndjenjën e vetes së tij dhe të kuptoi se këndvështrimi i tij është ndryshe nga ai i njerëzve të tjerë». sq.siteluka.com